2030'A KADAR İNGILTERE'DE TEMEL GıDA FIYATLARı öNEMLI öLçüDE ARTABILIR: RAPOR

Covid-19 salgını, yükselen faiz oranları ve jeopolitik çatışmalar, İngiltere'de zeytinyağı, kuru fasulye ve toz beyaz şeker gibi birçok temel gıda maddesinin fiyatının önemli ölçüde artmasına neden oldu.

Yeni bir araştırma, önümüzdeki birkaç yıl içinde fiyatların nereye gidebileceğini ortaya çıkardı.

Online alışveriş platformu BravoVoucher'a göre, 2030 yılına kadar zeytinyağının fiyat artışlarından en çok nasibini alan ürünlerden biri olması bekleniyor.

Fiyatı 2019 ve 2024 yılları arasında yüzde 113,8 artan zeytinyağının 1 litrelik şişesi Mart 2024 itibariyle 8 sterlin civarına yükseldi.

BravoVoucher araştırmasında, enflasyonun yavaşlamaması halinde ülkede zeytinyağı fiyatlarının 2030 yılına kadar yaklaşık 17,19 sterline yükselebileceği belirtiliyor.

Bununla birlikte, enflasyon 2030'un sonuna kadar yüzde 2'ye düşerse, zeytinyağı fiyatları nispeten daha yavaş artabilir ve 2030'a kadar yaklaşık 9,05 sterline çıkabilir.

Devam etmekte olan İsrail-Hamas savaşı ve Yemen'deki Husilerin Kızıldeniz'de konteyner ve kargo gemilerine yönelik saldırılarının yol açtığı tedarik sorunu zeytinyağı fiyatlarını önemli ölçüde etkiliyor.

Güney Avrupa'da artan sıcaklıklar, kuraklık, yetersiz yağış ve 2023-2024 kışının ılıman geçmesi zeytin hasadının zayıf geçmesine neden olurken, zeytinyağı fiyatlarının sürekli yüksek kalmasında da etkili oldu.

Kuru fasulye fiyatlarında ise 2019 ve 2024 yılları arasında yüzde 70.5'lik bir artış oldu, yarım kilosu 1,04 sterline yükseldi.

İngiliz kahvaltısının vazgeçilmezi kuru fasulye fiyatlarının 2030'a kadar 1.17 sterline yükselebileceği tahmin ediliyor. Aksi takdirde, tüketiciler yarım kiloluk teneke başına yaklaşık 1.77 sterlin ödemek zorunda kalabilir.

Heinz gibi üreticilerin birim kârlılığını arttırmak için fiyatları yükseltmesiyle artan "enflasyon fırsatçılığı," kuru fasülye fiyatlarını son birkaç yılda arttırdı.

Enflasyon fırsatçılığı, şirketlerin ya da işletmelerin yüksek enflasyon döneminde kârlarını maksimize etmek için boyut ve miktarlarını küçülttüğü ürünlerin fiyatını artırmalarıyla ortaya çıkıyor.

Şeker de risk altında

Bir diğer önemli temel gıda maddesi toz beyaz şeker de ilerleyen dönemde çok daha pahalı hale gelebilir. Toz şekerin kilosu Mart 2024'te yüzde 67,6 artarak 1,19 sterline yükseldi.

2030 yılına kadar İngiltere'de enflasyonun yüzde 2'ye düşmesi halinde toz beyaz şekerin fiyatı hafif bir artışla yaklaşık 1,34 sterlin civarına yükselebilir ancak yüzde 2 hedefi gerçekleşmezse 1,99 sterline çıkabilir.

Şeker fiyatlarında son zamanlarda görülen artışların başlıca nedeni, üretiminde yoğun enerji tüketimi gerçekleşmesiyle üreticilerin daha yüksek enerji faturalarıyla karşı karşıya kalması.

Ayrıca, Hindistan gibi önemli şeker üreticisi ülkelerde kuraklık ve mevsimsel olmayan yağışlar nedeniyle artan gübre maliyetleri ve düşük hasat da fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.

Bu durum, haliyle şeker ve şeker ürünlerinin önemli bir bileşen olduğu bisküvi, çikolata gibi diğer tatlı ürünlerini de etkiledi.

Enflasyonun devam etmesi halinde maden suyu da 2030 yılında birçok alışveriş sepetinin dışında kalabilir.

Maden suyu fiyatları son beş yılda yüzde 67.7 oranında artarken, 2030'a kadar fiyatlar şişe başına yaklaşık 1.74 sterline çıkabilir.

Daha iyimser bir enflasyon senaryosunda 2024'te 1.04 sterlin olan bir şişe soda, hafif bir artışla 1,17 sterline yaklaşabilir.

Petrol ve kimyasal fiyatlarındaki artış nedeniyle şişelenmiş su fiyatları son zamanlarda yükselişe geçti. Bunun nedeni su arıtma tesislerinin suyu işlemek için önemli miktarda yakıt ve aktif karbon gibi kimyasallara ihtiyaç duymasıdır.

Bununla birlikte, şişelenmiş su üretiminde yakıtın rolü sadece temel su arıtma faaliyetleriyle sınırlı değil.

Plastik şişeleri üretmek için de önemli miktarda petrol gerekiyor. Benzin ve dizel fiyatlarının artması nedeniyle nakliye maliyetlerinin artması da ürün fiyatlarına olumsuz etkiledi.

Benzer şekilde, sade bisküviler de pek çok kişinin sepetinden çıkabilir. 2030 yılında enflasyon doğru yolda ilerlerse 200-300 gramlık bir paket bisküvi yaklaşık 1.52 sterlin olacağı, olumsuz enflasyon senaryosunda ise yaklaşık 2.25 sterlin olacağı tahmin ediliyor.

Peynir ve tavukta da fiyat artışları görülebilir

Enflasyonun kontrol altına alınamaması halinde 2030 yılına kadar 1 litre yarım yağlı sütün fiyatı yaklaşık 1.83 sterline yükselmesi bekleniyor. Enflasyon hedefi tutarsa sütün fiyatı sadece 1.40 sterlin civarına çıkabilir.

Enflasyonun gidişatına bağlı olarak 2030 sonuna kadar çedar peyniri fiyatının 9.85 ila 11.10 sterlin arasında olması bekleniyor.

Taze ve soğutulmuş bütün tavuk ise enflasyon hedefleri tutması halinde kilogram başına 5.31 sterline mal olabilir; ancak yüzde 2 enflasyon hedefi tutarsa kilosunun 4.31 sterlin civarında olması öngörülüyor.

Ayrıca, enflasyon düşmezse brokolinin fiyatı 2024'te kilogram başına 2.50 sterlin iken 2030'da kilogram başına 3.32 sterline yükselebilir. Eğer enflasyon düşerse, bir kilo brokoli yaklaşık 2.82 sterlin olacağı hesap edildi.

Ebeveynlerin toz bebek maması için de daha fazla para ayırması gerekebilir.

2023 sonuna kadar bir paket toz bebek mamasının fiyatının 13.44 ila 14.97 sterlin arasında olması bekleniyor.

Veriler nasıl toplandı

Online alışveriş platformu BravoVoucher'ın hazırladığı bu raporda, Ulusal İstatistik Ofisi'nden alınan veriler kullanıldı.

Ayrıca rapor, 2019'dan 2024'e kadar temel gıda maddeleri için gıda fiyat enflasyonunun incelendiği bir önceki çalışmaya dayandırıldı.

2030 tahminleri, biri İngiltere'deki enflasyonun 2030'a kadar İngiltere Merkez Bankası'nın yüzde 2'lik hedefine dönmesi, diğeri ise enflasyonun şu anda olduğu gibi kalması ve düşmemesi durumunda geçerli olacak iki tahmin planına ayrıldı.

BravoVoucher'ın CEO'su ve kurucu ortağı Marco Farnararo şunları söyledi:

"Bu araştırma, mevcut enflasyon eğilimlerinin devam etmesi halinde gıda fiyatlarının geleceğine dair korku yaratıyor. Özellikle zeytinyağı ve kuru fasulye gibi günlük temel gıda maddelerinin fiyatlarındaki dramatik artış endişe verici. Bu durum, istikrarlı bir enflasyon ve tüketiciyi koruyacak ekonomi politikalarına ihtiyacın önemini gösteriyor."

"Gıda fiyatları sürekli artıyor olsa da, tüketicilerin maliyetleri düşürmek için atabileceği adımlar var. Örneğin, mağaza kampanyalarından ya da kuponlarından yararlanmak fiyatları düşürmeye yardımcı olabilir. Ancak sırf kampanyada olduğu için gereksiz ürünleri satın alma eğilimine girilmesi yanlış. Alışverişe çıkmadan önce zaten neye sahip olduğunuzu takip etmek de önem arz ediyor."

2024-07-04T13:13:10Z dg43tfdfdgfd